Otwarcie Centrum Kultury FORESTERIUM w Zagórzu

W piątek 12 listopada 2021 zostało oficjalnie otwarte nowoczesne Centrum Kultury Foresterium, które mieści się  w dawnym foresterium - miejscu przyjmowania gości na terenie byłego zespołu klasztorno-zakonnego Karmelitów Bosych. Uroczystości rozpoczęły się Mszą świętą koncelebrowaną, pod przewodnictwem J.E Ks. Abp. Adama Szala w Sanktuarium Matki Nowego Życia w Zagórzu.  Po niej zaproszeni goście przeszli na wzgórze Mariemont gdzie dokonano uroczystego przecięcia wstęgi i poświęcenia obiektu. Wydarzeniu towarzyszyła salwa armatnia oraz wystrzał z muszkietów w wykonaniu Agencji Eventów Historycznych Sarmata z Sandomierza natomiast w rolę konfederatów barskich wcielili się rekonstruktorzy z grupy Scutum z Sanoka. W oddanym do użytku Centrum znajdują się sala wirtualnej rzeczywistości, sala projekcyjno-filmowa, sala ekspozycyjno-konferencyjna, punkt informacji turystycznej, pracownie artystyczne i pomieszczenia do promocji produktów regionalnych.

Dla odwiedzających przygotowano także  inne atrakcje. Jest tu możliwe wirtualne zwiedzanie ruin Klasztoru, przygotowano również salę ruchomych obrazów, która umożliwi obejrzenie najważniejszych epizodów związanych z historią obiektu i słynnych walk konfederatów. Atrakcją jest wzorowana na XVIII-wiecznej celi, sala mnicha w której będzie można zapoznać się z życiem codziennym  mnichów. Mamy nadzieję, że nowe Centrum Kultury będzie miejscem wycieczek, pielgrzymek, zielonych szkół, lekcji, wykładów, prelekcji i konferencji. W planach jest również organizacja wydarzeń kulturalnych, koncertów, przeglądów filmowych a nawet mszy. Odbudowa klasztoru odbywała się etapami. W pierwszym etapie w latach 2000-2003 udało się odbudować m. in. obie wieże kościoła, zabezpieczyć mury transeptu od strony zachodniej, zwieńczenia tamburu wieży wschodniej oraz opracowano „Program zagospodarowania zabytkowych ruin klasztoru”, którego autorem była Pani Ewa Nekanda-Trepka.

Drugi etap odbudowy klasztoru realizowano był w latach 2011 do 2021. W 2011 roku przeprowadzono prace konserwatorskie muru obronnego, bramy i kordegardy na kwotę  97 000 zł., w 2012 roku kontynuowano prace konserwatorskie przy murach obronnych koszt prac wyniósł  220 000 zł. 

W 2013 roku  został zrealizowany projekt polegający na wybudowaniu tarasu widokowego na wieży kościoła, a także zaprojektowano i wykonano ogród klauzurowego, którego wartość wyniosła 1 378 000 zł. Projekt został zrealizowany z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podkarpackiego 2007-2013.

W 2014 roku przeprowadzono konserwację elewacji wschodniej kościoła i transeptu na kwotę 289 000 zł., a w kolejnych latach zabezpieczono wschodnią elewację kościoła na kwotę 299 000 zł. oraz zabezpieczono korony murów  i ścian wewnętrznych kościoła – 218 000 zł.
 W 2017 roku gmina Zagórz uzyskała dofinansowanie z Unii Europejskiej na projekt polegający na adaptacji zabytkowych ruin budynku Foresterium na Centrum Kultury. Koszt całego projektu to 8 564 000 zł z czego 4 803 000 zł - RPO WP, 361 643 zł - Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, 386 600 zł Rządowy Fundusz Inwestycji Lokalnych, 100 000 zł Wojewódzki Podkarpacki Konserwator Zabytków.

W latach 2018-2019 miała miejsce konserwacja wozowni i murów obronnych na łączną kwotę 541 000 zł., w 2020 r. przeprowadzono konserwację strony zachodniej kościoła – 281 000 zł., natomiast w 2021 r. zabezpieczono wieżę zachodniej części kościoła na kwotę 249 000 zł.

Z myślą o projekcie budowy Centrum Kultury Foresterium Gmina Zagórz  zrealizowała również mikroprojekty: „Polsko-Słowackie podróże w czasie” – wartość projektu  138 245 zł. oraz „Nowoczesne oblicze kultury pogranicza” – wartość projektu 162 128 zł., w trakcie realizacji znajduje się natomiast mikroprojekt : „Cyfrowe oko” – Innowacyjne spojrzenie na kulturę pogranicza” – wartość projektu 219 000 zł.